- Ustawa
- Podatki
- 18.03.2025
Krótsze kontrole celno-skarbowe – mniej utrudnień dla przedsiębiorców
Źródło propozycji: sprawdzamy.com
Opis
Proponujemy ograniczenie maksymalnego czasu trwania kontroli celno-skarbowych do 1 roku, by przedsiębiorcy mogli szybciej wracać do swojej pracy bez zbędnych zakłóceń. Obecnie kontrole mogą przeciągać się bez wyraźnych ograniczeń, co wprowadza niepewność i dodatkowe koszty dla firm. Nasza zmiana zapewni przejrzystość, przewidywalność i większą swobodę prowadzenia działalności gospodarczej.
Jak jest teraz?
Obecnie organ kontroli z różnych powodów może wielokrotnie przedłużać termin zakończenia kontroli celno-skarbowej prowadzonej u przedsiębiorcy. W praktyce często przedłużenie terminu nie jest uzasadnione poziomem skomplikowania sprawy, a opieszałością organu, który zadaje w kolejnych wezwaniach te same lub bardzo podobne pytania albo wzywa przedsiębiorcę do dostarczania dokumentów, które są ogólnodostępne urzędom skarbowym. U przedsiębiorcy możliwe jest ponadto prowadzenie w tym samym okresie wielu kontroli celno-skarbowych.
Dlaczego trzeba to zmienić?
Aktualne przepisy dotyczące kontroli celno-skarbowej pozwalają na wielokrotne przedłużanie terminu jej zakończenia, co często wykorzystywane jest przez organy bez dostatecznego uzasadnienia. W połączeniu z możliwością prowadzenia wielu kontroli u jednego przedsiębiorcy sytuacja ta powoduje po stronie przedsiębiorcy niepewność, utrudnia prowadzenie działalności gospodarczej, zaplanowanie prac, jak również generuje znaczne koszty. Sytuacja ta powoduje także niską efektywność działań po stronie organów podatkowych.
Przykład
Wobec polskiego przedsiębiorcy została wszczęta kontrola celno-skarbowa dotycząca prawidłowości wywiązywania się z obowiązków płatnika podatku u źródła. Mimo udostępnienia przez przedsiębiorcę informacji o wszystkich rozliczeniach, których dotyczy kontrola, dostaje on od organu kolejne wezwania zawierające pytania o wypłaty dywidendy, w zakresie których przedsiębiorca nie pełni roli płatnika oraz pytania o inne okoliczności pozostające bez wpływu na wynik kontroli. Z uwagi na konieczność analizy odpowiedzi przedsiębiorcy, organ kilkukrotnie wyznaczał nowy termin zakończenia kontroli, wskutek czego jest ona prowadzona już od dwóch lat. Jednocześnie wobec przedsiębiorcy wszczęta została kolejna kontrola celno-skarbowa dotycząca innego zakresu obowiązków, do której przedsiębiorca musi zaangażować kolejnych pracowników. Gdyby czas trwania kontroli celno-skarbowej został ograniczony do maksymalnie roku od dnia jej wszczęcia, a liczba jednocześnie prowadzonych kontroli ograniczona do jednej, zarówno organ, jak i polski przedsiębiorca miałby pewność co do zakresu i ostatecznego terminu zakończenia czynności kontrolnych. Pozwoliłoby to na lepszą organizację prac po stronie organu i ograniczenie obciążenia przedsiębiorcy obowiązkami wynikającymi z prowadzonej wobec niego kontroli celno-skarbowej.
Jakie będą korzyści?
- Ułatwienie przedsiębiorcom prowadzenia działalności gospodarczej w czasie trwania kontroli celno-skarbowej.
- Ograniczenie kosztów związanych z prowadzoną kontrolą celno-skarbową po stronie przedsiębiorców.
- Zwiększenie efektywności działania organów podatkowych.
Podsumowanie
Proponujemy wprowadzenie ograniczenia terminu trwania kontroli celno-skarbowej do maksymalnie roku oraz ograniczenie liczby prowadzonych jednocześnie u przedsiębiorcy kontroli celno-skarbowych do jednej, co zapewni przedsiębiorcom możliwość efektywnego prowadzenia działalności gospodarczej mimo trwania kontroli, ograniczy związane z kontrolą koszty oraz zapewni większą efektywność działania organów podatkowych.
Akty prawne wymagające zmiany
- Ustawa o KAS
- Ustawa Prawo przedsiębiorców
Komentarze związków zawodowych
Sprawy kontrolne wymagają konieczność zachowania staranności i dokładności. Są ponadto bardzo zróżnicowane pod względem skomplikowania, dlatego wprowadzenie maksymalnego terminu zakończenia kontroli, wynoszącego jeden rok, może utrudnić organom skarbowym analizę danych. Sztywne terminy zakończenia kontroli zmuszą organy państwa do podejmowania decyzji pod presją czasu, co negatywnie wpłynie na jakość kontroli i może doprowadzić do wydania decyzji na podstawie niepełnych lub niewłaściwie zweryfikowanych danych. Ponadto, kontrole muszą opierać się na rzetelnych i wyczerpujących danych. Akceptacja przedsatwionej propozycji będzie oznaczać, że organy skarbowe zostaną zmuszone do zakończenia kontroli, mimo iż nie udało się im zgromadzić wszystkich materiałów dowodowych. Przedsiębiorcy mogą wówczas ponieść straty związane z decyzjami opartymi na niepełnej dokumentacji lub decyzjami wydanymi w pośpiechu. Proponowana zmiana nie uwzględnia również faktu, że organy skarbowe przedłużają terminy kontroli z uzasadnionych przyczyn (np. potrzeba zebrania dodatkowych dowodów, wyjaśnienia wątpliwości dotyczących transakcji). Zdaniem OPZZ zamiast wprowadzać sztywne ograniczenia czasowe i liczbowe, bardziej efektywnym rozwiązaniem jest wzmocnienie administracji skarbowej poprzez inwestowanie w kadry, zapewnienie odpowiednich narzędzi pracy oraz upraszczanie przepisów. Inwestowanie w pracowników i funkcjonariuszy KAS, ich odpowiednie szkolenie i dostosowanie systemów informatycznych może poprawić efektywność kontroli celno-skarbowych i zmniejszyć obawy przedsiębiorców. Najwyższa Izba Kontroli wielokrotnie wskazywała na trudności związane z niedoborem pracowników w Służbie Celno-Skarbowej. W tej sytuacji organy skarbowe mogą nie być w stanie skutecznie przeprowadzać kontroli w wyznaczonym czasie, nawet przy założeniu prowadzenia tylko jednej kontroli na raz. W rzeczywistości proponowane zmiany mogłyby pogłębić problemy związane z wydolnością administracji skarbowej. OPZZ jest ponadto przekonane, że uproszczenie przepisów pozwoliłoby uniknąć zbędnych komplikacji, które prowadzą do niejasności w procesie kontroli. (N.Kusiak)
Postulujemy nie zmieniać przepisów. Długi czas trwania kontroli wynika z dwóch czynników. Po pierwsze znaczną część czasu organ poświęca na gromadzenie materiału dowodowego, w tym pozyskiwanie danych i informacji z innych organów podatkowych, także w ramach wymiany międzynarodowej z zagranicy. Zdarza się, że przedłużanie kontroli wynika z nieprzedkładania dowodów/dokumentów przez stronę, co powoduje konieczność gromadzenia dowodów samodzielnie przez organ. Drugim czynnikiem wpływającym na długotrwałość prowadzonych kontroli są problemy natury kadrowej i organizacyjnej w KAS. W niektórych urzędach/komórkach ma miejsce duże obciążenie pracą. Ponadto wskazujemy na sposób organizacji KAS, w tym w szczególności na zbyt słabo rozwinięte narzędzia i działania, które zapobiegawczo pozwalałyby na wcześniejsze wykrywanie wyłudzeń/oszustw i nieprawidłowości. Konieczność następczego, późniejszego prowadzenia czynności, często dłuższy czas po wystąpieniu zdarzeń obejmowanych kontrolami, utrudnia prowadzenie działań. Długotrwałość nie jest zamierzona i celowa. Natomiast ustawowe ograniczenie czasu trwania kontroli i postępowań wpłynie po prostu jakość i rzetelność tych postępowań i kontroli (decyzji/wyników kontroli). Należy spodziewać się większego stopnia uchyleń decyzji ze strony sądów i konieczność ponownego wracania do tej samej sprawy. (A.Jagodzińska)