- Ustawa
- Podatki
- 30.04.2025
Łatwiejszy rozwój dzięki neutralności podatkowej restrukturyzacji
Źródło propozycji: sprawdzamy.com
Opis
Umożliwienie neutralnej podatkowo restrukturyzacji przy kolejnych zmianach w strukturze firm pozwoli przedsiębiorstwom łatwiej reorganizować działalność bez dodatkowych obciążeń podatkowych. Aktualne ograniczenia zmuszają firmy do unikania korzystnych zmian strukturalnych, co hamuje rozwój gospodarczy. Zmiana przepisów zwiększy konkurencyjność i zgodność z europejskimi standardami.
Jak jest teraz?
Obowiązuje wprowadzona przepisami tzw. Polskiego Ładu zasada jednokrotnej neutralności podatkowej transakcji restrukturyzacyjnych, zgodnie z którą neutralne podatkowo są (bez dodatkowych warunków) wyłącznie pierwsze transakcje: połączenia, podziału spółek lub wymiany udziałów. Kolejne są już przedmiotem opodatkowania, jeżeli wiąże się z tym emisja nowych udziałów.
Dlaczego trzeba to zmienić?
Wprowadzone od 1 stycznia 2022 r. przepisy w istotny sposób ograniczają przedsiębiorców w podejmowaniu działań restrukturyzacyjnych jako elementu prowadzenia działalności gospodarczej, wkraczając tym samym w sferę wolności jej prowadzenia (z uwagi na konieczności ich opodatkowania). Dyrektywa 2009/133/WE ma na celu zagwarantowanie jednej z naczelnych zasad unijnego prawa – zasady swobodnego przepływu kapitału. Istotne naruszenie tej zasady przez polskie przepisy implementujące Dyrektywę powoduje, że pozycja konkurencyjna polskich przedsiębiorstw na wspólnym rynku jest gorsza w porównaniu z innymi państwami członkowskimi (co do zasady reorganizacje dokonywane w jednym państwie nie powinny być traktowane w sposób bardziej względny dla podatników niż te, które są dokonywane w drugim). Prawo nie może działać wstecz, ponieważ podatnicy, którzy dokonali reorganizacji w przeszłości, nie mogli przewidzieć negatywnych konsekwencji podatkowych swoich działań, w postaci wyłączenia neutralności podatkowej kolejnej restrukturyzacji.
Przykład
Przedsiębiorca A, który w 2000 r. powstał w wyniku połączenia dwóch przedsiębiorców, zdecydował się w 2025 r. na kolejne połączenie z innym podmiotem. Restrukturyzacja ta związana będzie z emisją nowych udziałów, co podlegać będzie opodatkowaniu, mimo że w świetle dyrektywy mergerowej powinno nie być przedmiotem opodatkowania na tym etapie transakcji.
Jakie będą korzyści?
- Pewność prawa dla przedsiębiorców i jego zgodność z prawem UE. Zwiększenie elastyczności prowadzenia działalności gospodarczej w wybranej formie. Wyrównanie poziomu konkurencyjności Polski vs. inne państwa UE w zakresie możliwości prowadzenia biznesu.
Podsumowanie
Nowelizacja ustawy o CIT polegająca na powrocie do przepisów ustawy o CIT obowiązujących przed 2022 r. w zakresie neutralności podatkowej kolejnej restrukturyzacji.
Akty prawne wymagające zmiany
- Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych
Komentarze związków zawodowych
N. Kusiak: Przywrócenie pełnej neutralności podatkowej restrukturyzacji spowoduje krótkoterminowy spadek wpływów budżetowych, w szczególności z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), co przy obecnym stanie finansów publicznych nie jest do zaakceptowania. W ocenie OPZZ istnieje także ryzyko nadużywania restrukturyzacji dla celów optymalizacji podatkowej, tj. przeprowadzania reorganizacji mających na celu jedynie zmniejszenie zobowiązań podatkowych bez rzeczywistego uzasadnienia gospodarczego. Może prowadzić to do sztucznego rozdrobnienia firm i zmniejszenia efektywności kontroli fiskalnej nad dużymi grupami kapitałowymi. Wydaje się, że zmiana ta w praktyce przyniesie największe korzyści dużym podmiotom gospodarczym, natomiast sektor małych i średnich przedsiębiorstw, który rzadziej przeprowadza skomplikowane operacje restrukturyzacyjne, nie będzie beneficjentem tych rozwiązań.
A. Jagodzińska: Brak zgody. Sytuacja budżetowa Polski jeśli chodzi o wpływy podatkowe jest dramatyczna. Deficyt budżetu państwa jest najwyższy w historii. Jakiekolwiek propozycje powiększające ten deficyt muszą posiadać szczególnie dużą wagę natury społecznej. Propozycja wg nas wymaga zbadania jeśli chodzi o jej skutki dla budżetu państwa.