Lepsza ochrona praw pozwanego dzięki wydłużeniu terminu na powództwo wzajemne

Pozwani będą mieli więcej czasu na przygotowanie skutecznej obrony, co wyrówna szanse obu stron procesu cywilnego. Obecnie krótki termin na wniesienie powództwa wzajemnego ogranicza możliwość właściwego przedstawienia roszczeń i argumentów. Wydłużenie tego terminu zapewni bardziej sprawiedliwy proces, umożliwi pełniejsze rozpoznanie sprawy i zmniejszy ryzyko błędów proceduralnych. Ułatwi to także sądom sprawne rozstrzyganie sporów w sposób odpowiadający realiom gospodarki i życia codziennego.

Powództwo wzajemne można obecnie wnieść tylko do chwili złożenia odpowiedzi na pozew lub, w jej braku, najpóźniej przy rozpoczęciu pierwszego posiedzenia, na które pozwany został wezwany. Ograniczony termin bywa niewystarczający dla przygotowania roszczenia wzajemnego, co osłabia procesową pozycję pozwanego.

Powództwo wzajemne to kluczowy środek obrony – jego znaczenie wykracza poza zwykłe zarzuty procesowe. Krótki termin ogranicza możliwość realnego wykorzystania tego instrumentu. Nierówność procesowa: powód ma czas na przygotowanie roszczenia do pozwu, pozwany – znacznie mniej. Obecna regulacja nie zapewnia wystarczających gwarancji prawa do obrony.

Pozwany dowiaduje się o pozwie krótko przed rozprawą i nie wnosi odpowiedzi. Chce podnieść roszczenie wzajemne, ale nie zdążył przygotować dokumentów i analiz prawnych. W wyniku obowiązującego art. 204 § 1 KPC traci możliwość skutecznego działania w procesie.

Propozycja zakłada zmianę art. 204 § 1 KPC i wydłużenie terminu na wniesienie powództwa wzajemnego do momentu rozpoczęcia rozprawy – analogicznie jak dla cofnięcia pozwu bez zgody pozwanego (art. 203 § 1). Zmiana poprawi równowagę proceduralną i umożliwi pełniejsze korzystanie z narzędzi obrony przez stronę pozwaną.