- Ustawa
- Ubezpieczenia społeczne
- 11.06.2025
Lepsze pomnażanie oszczędności emerytalnych w OFE dzięki nowym zasadom "suwaka"
Źródło propozycji: sprawdzamy.com
Opis
Propozycja dotyczy modyfikacji obecnego mechanizmu "suwaka bezpieczeństwa" w Otwartych Funduszach Emerytalnych, który automatycznie przekazuje środki do ZUS na 10 lat przed emeryturą. Rozważane jest wprowadzenie np. subfunduszy, aby umożliwić dłuższe i bardziej efektywne inwestowanie oszczędności, co potencjalnie będzie prowadzić do wyższych przyszłych emerytur i wzmocnienia rynku kapitałowego.
Jak jest teraz?
Obecny mechanizm suwaka bezpieczeństwa w OFE ogranicza inwestycje w inwestycje rynkowe, wymusza stopniowe wycofywanie aktywów i przekazywanie tych środków do FUS, co blokuje potencjał inwestycji długoterminowych i społecznie korzystnych. Markery rynkowe wskazują, że wymuszone sprzedaże akcji obniżają ich ceny, co wpływa negatywnie na atrakcyjność polskiej giełdy i ogranicza kapitał dla rozwoju gospodarczego. Obecnie zakaz inwestowania w obligacje skarbowe i brak możliwości dywersyfikacji portfela w obrębie OFE ograniczają także ofertę długoterminowych form oszczędzania emerytalnego. Brak elastyczności i wysokie bariery regulacyjne ograniczają zdolność OFE do inwestowania w nowoczesne i strategiczne sektory, co osłabia potencjał rozwojowy rynku kapitałowego.
Dlaczego trzeba to zmienić?
Mechanizm suwaka w OFE prowadzi do marnotrawstwa środków poprzez przesuwanie ich do ZUS zamiast inwestowania w rozwój gospodarczy. Przesuwanie miliardów złotych na konta ZUS to utrata możliwości inwestycyjnych, które mogłyby wygenerować wyższy wzrost PKB i wyższe emerytury. Zagraniczne przykłady pokazują, że elastyczne i rynkowe rozwiązania emerytalne prowadzą do wyższych stóp zwrotu i lepszej stabilności systemu. Obecny system wpływa negatywnie na wyceny spółek i obniża atrakcyjność oszczędzania długoterminowego, co z kolei ogranicza przyszłą ekonomikę kraju. Luki regulacyjne ograniczają inwestycje w strategiczne sektory, a konieczność finansowania krótkoterminowego deficytu w FUS powoduje dalszą destabilizację systemu i mniejsze możliwości rozwojowe.
Przykład
Obecny system sprawia, że podczas kryzysu giełdowego akcje spółek, w których Otwarte Fundusze Emerytalne mają duże udziały, są często sprzedawane po zaniżonych cenach. Firma XYZ, posiadająca znaczący udział OFE, musiała obniżyć wycenę swoich akcji, co spowodowało spadek zaufania inwestorów i dalszy wzrost ryzyka dla rynku. Dla pracowników holdingów oznaczało to zmniejszenie wartości ich przyszłych świadczeń i niższy poziom inwestycji w rozwój działalności, co ograniczyło jej konkurencyjność na rynku międzynarodowym.
Jakie będą korzyści?
- Zmiany pozwolą na zwiększenie inwestycji rynkowych i rozwój gospodarki przez większą alokację środków do funduszy inwestycyjnych. Umożliwią inwestycje w strategiczne sektory, co przyczyni się do wzrostu PKB i tworzenia nowych miejsc pracy. Stabilność rynku finansowego zostanie wzmocniona dzięki ograniczeniu wymuszonych sprzedaży aktywów, co poprawi atrakcyjność długoterminowego oszczędzania i zwiększy bezpieczeństwo środków emerytalnych. Nowy model zmniejszy zależność systemu od polityki fiskalnej i poprawi transparentność zarządzania środkami, korzystnie wpływając na zaufanie obywateli do systemu.
Podsumowanie
Proponowane zmiany mają na celu przekształcenie obecnego systemu emerytalnego w bardziej elastyczny i rynkowy, który umożliwi inwestycje w rozwijające się sektory gospodarki oraz ograniczy nieefektywne przepływy środków do ZUS. Wprowadzenie dwufunduszowego mechanizmu poprawi jakość i atrakcyjność oszczędności emerytalnych, umożliwiając długoterminowe inwestycje, które przyczynią się do wzrostu PKB i poprawy dochodów przyszłych emerytów. Zmniejszy to presję na budżet publiczny i zwiększy przejrzystość funduszy, co wpłynie pozytywnie na stabilność systemu. Ostatecznym celem jest stworzenie bardziej odpornych i konkurencyjnych rozwiązań dla emerytur, które będą korzystne zarówno dla obywateli, jak i dla gospodarki kraju.
Akty prawne wymagające zmiany
- Ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych
Komentarze związków zawodowych
N. Kusiak: OPZZ sprzeciwia się propozycji reformy suwaka bezpieczeństwa OFE. Jedną z naczelnych zasad dywersyfikacji ryzyka inwestycyjnego w przypadku elementów kapitałowych systemów emerytalnych opartych o zasadę zdefiniowanej składki jest ograniczenie ekspozycji na ryzyko rynkowe wraz z przybliżaniem się do ustawowego wieku emerytalnego. Jednocześnie należy podkreślić, że środki przekazywane z OFE na subkonto osoby ubezpieczonej w ZUS podlegają regularnej waloryzacji.
A. Jagodzińska: Zgoda