Polska armia nie powinna płacić więcej – czas na 0% VAT

Propozycja zakłada wprowadzenie takiej samej stawki VAT (0%) dla zakupów dronów i systemów antydronowych przez polskie siły zbrojne, jaka obowiązuje przy zakupach realizowanych przez sojusznicze wojska NATO stacjonujące w Polsce. Obecnie polska armia musi płacić 23% VAT, co oznacza realnie mniejszą siłę nabywczą i mniej sprzętu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, siły zbrojne państw NATO (np. USA), które stacjonują w Polsce, mogą kupować drony i systemy antydronowe bez podatku VAT – ze stawką 0%, na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów oraz międzynarodowych umów o statusie sił zbrojnych. Polskie siły zbrojne, mimo że działają w tym samym kraju i nabywają ten sam sprzęt – muszą płacić pełną stawkę VAT 23%. Oznacza to, że za tę samą kwotę Amerykanie mogą kupić więcej sprzętu niż Wojsko Polskie. Ta nierówność jest systemowa, a jej źródłem jest literalna treść przepisów – m.in. § 6 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 2 rozporządzenia z dnia 2 grudnia 2022 r., które ograniczają 0% stawkę VAT tylko do sytuacji, gdy towar trafia do innego niż Polska państwa członkowskiego przeznaczenia.

Obecne przepisy tworzą realną nierówność pomiędzy polskimi a sojuszniczymi siłami zbrojnymi stacjonującymi na terytorium Polski. W efekcie polska armia – nabywając ten sam sprzęt – otrzymuje mniej niż jej partnerzy z NATO, tylko dlatego, że musi zapłacić VAT. W sytuacji zagrożenia geopolitycznego i rosnących potrzeb sprzętowych, każda oszczędność może przełożyć się na większą liczbę dronów i wyższy poziom bezpieczeństwa. Z punktu widzenia sprawiedliwości podatkowej i efektywności obronnej państwa, nie ma uzasadnienia dla utrzymywania tej asymetrii. Tym bardziej że rozwiązanie to nie wymaga fundamentalnej zmiany systemu VAT – wystarczy rozszerzenie już istniejącego wyjątku podatkowego, stosowanego w oparciu o przepisy unijne i umowy międzynarodowe.

Polska jednostka wojskowa w Rzeszowie kupuje drony od polskiego producenta za 1 mln zł – po doliczeniu VAT może nabyć 80 sztuk. Tymczasem amerykańska jednostka wojskowa, również ulokowana w Rzeszowie, kupując ten sam sprzęt za tę samą kwotę – ale bez VAT – otrzymuje 100 dronów.

Polskie wojsko powinno mieć takie same zasady zakupowe jak jego sojusznicy z NATO. Wyrównanie stawki VAT do 0% umożliwi zwiększenie liczby kupowanych dronów i lepsze wykorzystanie środków publicznych. To prosta zmiana, która realnie zwiększy możliwości obronne Polski.