• Ustawa
  • Przepisy prawa pracy
  • 04.06.2025

71 dni temu przekazano stronie rządowej

Praca zdalna bardziej przyjazna i mniej biurokratyczna dla pracowników i firm

Źródło propozycji: sprawdzamy.com

Opis

Propozycja ma na celu uproszczenie i uelastycznienie przepisów Kodeksu pracy dotyczących pracy zdalnej, które w obecnym kształcie są oceniane jako zbyt sformalizowane i miejscami niejasne. Zmiany mają dotyczyć m.in. ujednolicenia zasad wnioskowania o pracę zdalną dla rodziców oraz zmniejszenia formalizmu przy ustalaniu warunków tej formy pracy, tak aby lepiej odpowiadały one potrzebom współczesnego rynku.

Jak jest teraz?

Obecnie przepisy dotyczące pracy zdalnej w Kodeksie pracy są rozproszone, nadmiernie szczegółowe i trudne w stosowaniu. Uprawnienia do pracy zdalnej dla rodziców dzieci do 4 lat oraz do 8 lat wynikają z dwóch odrębnych przepisów, co powoduje niejasności proceduralne. Zasady ustalania pracy zdalnej muszą być uzgadniane ze związkami zawodowymi lub regulaminem, co utrudnia szybkie wdrożenie. Pracodawcy muszą dostarczać pracownikom zdalnym dodatkowych informacji, mimo że nie jest to wymagane dla innych grup pracowników. Odwrotny zakaz dyskryminacji pracowników zdalnych powiela istniejące prawo o równości w zatrudnieniu. Skutkiem są zwiększone koszty i biurokracja, a także ryzyko sporów i błędów proceduralnych. Obecny układ ogranicza elastyczność organizacji pracy i demotywuje mniejszych pracodawców, co ogranicza dostępność pracy zdalnej. W efekcie, obecne przepisy utrudniają korzystanie z tej formy zatrudnienia i mogą zniechęcać firmy do jej wdrażania.

Dlaczego trzeba to zmienić?

Należy zmienić obecny stan prawny, ponieważ przepisy są nieczytelne, powielają się i nakładają nadmierne obowiązki na pracodawców. Prowadzi to do zwiększonej biurokracji, wysokich kosztów i wydłużenia procesu wprowadzania pracy zdalnej. Skomplikowane procedury zwiększają ryzyko sporów oraz błędów interpretacyjnych, co obniża efektywność rynku pracy i utrudnia rozwój elastycznych form zatrudnienia. Powielanie regulacji o ochronie antydyskryminacyjnej i obowiązkach informacyjnych jest nieefektywne i sprzeczne z zasadą równości. Przykłady zagraniczne pokazują, że uproszczenie prawa sprzyja lepszemu stosowaniu przepisów, poprawie relacji pracodawca-pracownik i zwiększeniu dostępności pracy zdalnej. Wprowadzenie jasnych i spójnych regulacji przyczyni się do redukcji sporów, obniżenia kosztów i zwiększenia konkurencyjności rynku pracy w Polsce.

Przykład

Pani Anna pracuje w małej firmie i chciała skorzystać z pracy zdalnej, aby zająć się małą córką. Złożyła wniosek, ale z powodu różnicy w terminach i niejasnych przepisów firma nie potrafiła podjąć decyzji. Czekała tygodniami na rozpatrzenie, aż w końcu jej odmówiono, bo firma nie była pewna, które przepisy mają zastosowanie. Anna musiała brać urlop na żądanie, a jej firma traciła czas i energię na interpretację przepisów. Gdyby przepisy były uproszczone i jasne, proces rozpatrzenia wniosku byłby szybki i sprawny, a Anna mogłaby szybko wrócić do pracy, nie tracąc opieki nad dzieckiem.

Jakie będą korzyści?

  • Zmiany przepisów doprowadzą do większej przejrzystości prawa, co ułatwi zarówno pracodawcom, jak i pracownikom zrozumienie ich praw i obowiązków. Uproszczenie procedur zmniejszy biurokrację i obniży koszty wdrożenia pracy zdalnej, zwłaszcza dla małych i średnich firm. Umożliwi to szybsze reagowanie na potrzeby rynku i pracowników, a także zwiększy dostępność elastycznych form zatrudnienia. W konsekwencji poprawi się konkurencyjność polskiego rynku pracy, a relacje pracodawca-pracownik staną się bardziej korzystne. Redukcja ryzyka sporów prawnych przyniesie oszczędności i zwiększy stabilność zatrudnienia. Zmiany te będą promować innowacyjność i nowoczesne modele organizacji pracy, co wpłynie pozytywnie na rozwój gospodarczy.

Komentarze związków zawodowych

N. Kusiak: Propozycja opiera się na bardzo ogólnych założeniach, bez precyzyjnego wskazania konkretnych przepisów, które miałyby zostać zmienione lub uchylone. Brakuje jasnych, merytorycznych propozycji legislacyjnych. Takie podejście utrudnia merytoryczną ocenę projektu i uniemożliwia rzetelną analizę jego skutków dla pracowników. OPZZ nie podziela opinii, że obecne przepisy dotyczące pracy zdalnej są przyczyną chaosu czy biurokratycznych konfliktów. W praktyce wdrażanie pracy zdalnej odbywa się sprawnie, również w małych i średnich przedsiębiorstwach. Z naszego doświadczenia wynika, że nie występują masowe problemy proceduralne ani przedłużające się postępowania dotyczące pracy zdalnej. Przeciwnie – funkcjonujące dziś przepisy zapewniają równowagę interesów pracodawców i pracowników oraz odpowiedni poziom zabezpieczeń.

A. Jagodzińska: Zgoda

Podsumowanie

Proponowane zmiany mają na celu uproszczenie i ujednolicenie przepisów dotyczących pracy zdalnej w Kodeksie pracy. Skupiają się na eliminacji zbędnej rozproszonej regulacji, uproszczeniu procedur składania i rozpatrywania wniosków oraz na usunięciu powielania przepisów antydyskryminacyjnych i informacyjnych. W wyniku tych zmian poprawi się czytelność i efektywność prawa pracy, co przyczyni się do zwiększenia elastyczności organizacji pracy i obniżenia kosztów związanych z wdrożeniem pracy zdalnej. Znikną obowiązki nadmiernej formalizacji, a relacje między pracodawcami a pracownikami będą bardziej sprawne i transparentne. Efektem będzie także wzrost konkurencyjności rynku pracy oraz możliwość szybszego reagowania na zmieniające się warunki rynkowe. Ogólnie rzecz biorąc, reforma zwiększy dostępność i popularność pracy zdalnej, wspierając rozwój nowoczesnych modeli zatrudnienia.

Załączniki