Rachunki za prąd w oparciu o realne zużycie

Klienci z licznikami zdalnego odczytu będą mogli rozliczać się na podstawie rzeczywistego zużycia, a nie prognoz sprzed roku. To bardziej sprawiedliwy i przejrzysty system, który wspiera cyfryzację rynku energii oraz zwiększa motywację do racjonalnego zużycia. Zmiana wpisuje się w szerszy proces wdrażania nowoczesnych narzędzi pomiarowych i CSIRE.

Obecnie system rozliczeń energii elektrycznej opiera się na prognozach zużycia wyznaczanych na podstawie odczytów z roku poprzedniego. W przypadku dłuższych okresów rozliczeniowych, takich jak kwartały czy półrocza, operatorzy korzystają z prognozowanych danych, co często prowadzi do nadpłat lub niedopłat dla odbiorców. Przepisy regulują ten system, jednak nie obejmują sytuacji, gdy u odbiorcy zainstalowano licznik zdalnego odczytu, co powoduje brak możliwości odejścia od systemu prognoz. W praktyce wielu operatorów stosuje prognozy, mimo zainstalowanych liczników zdalnego odczytu, co jest nieefektywne. Z tego powodu pojawiają się spory między dostawcami a klientami, a także niepełne odzwierciedlenie faktycznego zużycia energii. Obecne przepisy nie umożliwiają korzystania z danych z liczników zdalnego odczytu przy rozliczeniach okresowych. W konsekwencji system jest mniej dokładny i bardziej podatny na błędy czy manipulacje, co wpływa na zaufanie do rynku energii. Statystyki pokazują, że wiele krajów europejskich przeszło na rozliczenia oparte na rzeczywistych odczytach, eliminując prognozy. W Polsce rozwiązania te nie są jeszcze szeroko stosowane, mimo rosnącej infrastruktury i wdrożenia inteligentnych liczników. Taka sytuacja ogranicza potencjał modernizacji rynku i optymalizacji rozliczeń. W związku z tym konieczne jest dostosowanie aktów prawnych, aby korzystać z pełnych możliwości nowych rozwiązań technologicznych.

Zmiana jest konieczna, ponieważ obecny system bazujący na prognozach zużycia energii jest coraz mniej adekwatny wobec rozwoju rynku i technologii. Instalacja liczników zdalnego odczytu daje możliwość precyzyjnych, automatycznych rozliczeń w czasie rzeczywistym, co poprawia przejrzystość i uczciwość procesu rozliczeniowego. Analizy z innych krajów europejskich, jak Niemcy czy Francja, pokazują, że eliminacja prognoz w rozliczeniach prowadzi do mniejszej liczby sporów oraz do bardziej sprawiedliwego podziału kosztów i zużycia. Dane z rynku energetycznego wskazują, że korzystanie z danych z liczników zdalnego odczytu może zmniejszyć koszty operacyjne, poprawić efektywność systemu i zwiększyć bezpieczeństwo dostaw. Statystyki pokazują, że w Polsce znaczny odsetek odbiorców korzysta z liczników zdalnego odczytu, jednak przepisy nie pozwalają na pełne wykorzystanie tych danych w rozliczeniach, co jest nieefektywne i utrudnia transformację energetyczną. Również rosnące wymagania Unii Europejskiej w zakresie cyfryzacji i transparentności rynku energetycznego wskazują na konieczność zmiany regulacji. Utrzymanie obecnych rozwiązań może hamować rozwój rynku, generować niepotrzebne koszty i obniżać zaufanie klientów do systemu. Wprowadzenie zmian będzie zgodne z międzynarodowymi standardami i wspiera wprowadzanie nowoczesnych technologii pomiarowych. Przykłady z zagranicy pokazują, że system oparty na rzeczywistym odczycie jest bardziej efektywny i korzystny dla wszystkich uczestników rynku. Nie widać zagrożeń społecznych lub gospodarczych związanych z proponowaną zmianą, wręcz przeciwnie, istnieje duży potencjał na poprawę funkcjonowania rynku energii w Polsce.

Obecnie firma energetyczna musi wykonywać fizyczne odczyty liczników, co jest czasochłonne i kosztowne. Jeśli urządzenie zdalnego odczytu zainstalowane u odbiorcy nie może być użyte do rozliczeń, firma musi wysyłać pracowników do odczytu lub polegać na szacunkach, które często są niedokładne. W rezultacie klient może mieć niedoszacowaną lub nadpłaconą fakturę, co powoduje konflikty i niezadowolenie. Przykład z rzeczywistej sytuacji: pan Kowalski ma licznik zdalnego odczytu, ale ze względu na obowiązujące przepisy firma musi na rok korzystać z prognozowanego zużycia z poprzedniego roku. To oznacza, że odczyty są niedokładne, a pan Kowalski często płaci więcej lub mniej, niż faktycznie zużywa. Taki system wprowadza chaos i utrudnia planowanie budżetu domowego, a firma musi ponosić wyższe koszty obsługi. W rezultacie odbiorcy tracą na uczciwych rozliczeniach, a firmy energetyczne tracą na efektywności.

Proponowana zmiana polega na modyfikacji rozporządzenia taryfowego, umożliwiającej odejście od systemu prognozowanego zużycia energii na rzecz rozliczeń opartych na danych z liczników zdalnego odczytu. Regulacja przyczyni się do większej transparentności i dokładności rozliczeń. Umożliwi odbiorcom korzystanie z rzeczywistych odczytów, co zredukuje spory i błędy w fakturach. Jej wprowadzenie jest ważnym krokiem w kierunku cyfryzacji rynku energii w Polsce, zgodnym z dyrektywami UE. Projekt wpisuje się w długoterminową strategię modernizacji sektora energetycznego. Korzyści obejmują poprawę jakości rozliczeń, obniżenie kosztów operacyjnych i zwiększenie zaufania społecznego do rynku energii. Zmiana przyczyni się do rozwoju rynku, zwiększenia jego konkurencyjności oraz wzmocnienia pozycji Polski na europejskim rynku energetycznym.