- Ustawa
- Prawo rodzinne
- 28.05.2025
Rodzice zastępczy łatwiej zadbają o zdrowie dzieci dzięki prawu do decyzji medycznych
Źródło propozycji: sprawdzamy.com
Opis
Propozycja przyznaje rodzicom zastępczym prawo do samodzielnego podejmowania decyzji dotyczących podstawowej opieki zdrowotnej i leczenia dzieci znajdujących się pod ich pieczą. Usprawni to dostęp do lekarza i terapii, eliminując zbędne opóźnienia i biurokrację.
Jak jest teraz?
Obecnie decyzje dotyczące zgody na leczenie, zwłaszcza specjalistyczne lub zabiegowe, muszą być wyrażone przez biologicznych rodziców albo sąd rodzinny. Rodzic zastępczy nie posiada pełni praw rodzicielskich i może decydować jedynie w zakresie określonym przez sąd opiekuńczy, co często prowadzi do opóźnień w leczeniu, szczególnie gdy chodzi o pilne i niezbędne procedury medyczne. Rodzice zastępczy znają potrzeby i stan zdrowia dziecka, ale ich decyzje są ograniczone prawnie, co może skutkować brakiem szybkiej reakcji w sytuacjach kryzysowych. Brak możliwości samodzielnego działania sprawia, że czasami konieczne jest oczekiwanie na decyzje sądu lub zgody rodziców biologicznych, co zagraża zdrowiu i życiu dziecka. Obecne przepisy nie uwzględniają elastyczności, którą powinny mieć osoby opiekujące się dziećmi w pieczy zastępczej, co skutkuje chaosem i opóźnieniami w podejmowaniu decyzji medycznych.
Dlaczego trzeba to zmienić?
Zmiana jest konieczna, ponieważ obecny system ogranicza zdolność opiekunów zastępczych do podejmowania szybkich decyzji zdrowotnych, co może mieć poważne konsekwencje dla dobra i zdrowia dziecka. Praktyka i badania zagraniczne wskazują, że elastyczność prawna zwiększa skuteczność opieki i zmniejsza ryzyko niepotrzebnych opóźnień w leczeniu. Statystyki pokazują, że braki w tych regulacjach prowadzą do sytuacji, w których dzieci nie otrzymują natychmiastowej opieki medycznej, co może zagrażać ich życiu. W innych krajach rozwiązania te funkcjonują efektywniej, a opiekunowie mają prawo do wyrażania zgody w czasie rzeczywistym, co zwiększa ich odpowiedzialność i zaangażowanie. Zmiany wymuszone są także rosnącymi oczekiwaniami społecznymi dotyczącymi prawa dziecka do błyskawicznej i adekwatnej pomocy zdrowotnej. Utrzymywanie obecnego stanu może prowadzić do naruszeń praw dziecka oraz straty zaufania do systemu pieczy zastępczej.
Przykład
Przykładem jest sytuacja, gdy dziecko wymagało natychmiastowej operacji, ale zgoda na leczenie została uzależniona od kontaktu z rodzicami biologicznymi, co w praktyce opóźniło podjęcie decyzji. W rezultacie, opiekun zastępczy musiał czekać kilka dni na wyrażenie zgody przez sąd czy rodziców, co pogorszyło stan zdrowia dziecka, a nawet mogło zagrażać jego życiu lub wywołać poważne powikłania zdrowotne.
Jakie będą korzyści?
- Zmiany te przyniosą korzyści wszystkim grupom związanym z opieką nad dziećmi w pieczy zastępczej. Dzieci zyskają szybki dostęp do niezbędnej opieki zdrowotnej, co wpłynie na ich dobrostan i bezpieczeństwo. Opiekunowie zastępczy będą mieli większą autonomię w podejmowaniu decyzji, co zwiększy ich zaangażowanie i odpowiedzialność. System medyczny zyska na sprawności, ponieważ decyzje będą podejmowane na czas, bez zbędnych formalności. Działanie w duchu prawa międzynarodowego i najlepszych praktyk zagranicznych wzmocni wiarygodność i skuteczność polskiego systemu pieczy zastępczej. W dłuższej perspektywie przyczyni się to do poprawy sytuacji społecznej, zdrowotnej i prawnej dzieci w pieczy zastępczej, redukując biurokrację i przyspieszając reakcje na sytuacje kryzysowe.
Podsumowanie
Proponowane zmiany mają na celu przyznanie opiekunom zastępczym prawa do samodzielnego wyrażania zgody na leczenie i świadczenia zdrowotne dzieci w pieczy zastępczej. Dzięki temu możliwe będzie szybsze reagowanie na potrzeby zdrowotne dziecka i skuteczniejsze zapewnienie mu opieki medycznej. Wprowadzenie tych przepisów ograniczy konieczność oczekiwania na decyzje sądu lub rodziców biologicznych, co przełoży się na poprawę bezpieczeństwa i jakości opieki. Zgodnie z założeniami, system będzie bardziej elastyczny i dostosowany do realiów codziennej opieki nad dziećmi w pieczy zastępczej, bez naruszenia ich praw i bezpieczeństwa. Projekt zakłada minimalne koszty wdrożenia, ponieważ będzie wymagał jedynie zmian legislacyjnych. Umożliwienie opiekunom zastępczym działania w czasie krytycznych sytuacji zdrowotnych to realizacja zasad dobra dziecka i odpowiedzialności społecznej. W efekcie zmniejszą się biurokracja i opóźnienia w podejmowaniu decyzji, co pozytywnie wpłynie na zdrowie i życie dzieci, a system zostanie dostosowany do realnych potrzeb opieki nad nimi.
Akty prawne wymagające zmiany
- Ustawa Kodeks rodzinny i opiekuńczy
- Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
Komentarze związków zawodowych
N. Kusiak: Brak zdania
A. Jagodzińska: Zgoda