Sprawiedliwe kary w systemie handlu emisjami (EU ETS)

Obecne przepisy nakładają gigantyczne kary na firmy, które opóźnią rozliczenie emisji CO₂, nawet gdy opóźnienie nie jest ich winą. To może doprowadzić do upadłości przedsiębiorstw, które zapewniają energię i ciepło milionom Polaków. Proponujemy wprowadzenie możliwości uwzględnienia okoliczności opóźnień, aby kary były sprawiedliwe i proporcjonalne.

Obowiązujące przepisy EU ETS nakładają na przedsiębiorstwa administracyjne kary pieniężne za nierozliczenie w terminie uprawnień do emisji CO₂, niezależnie od przyczyn opóźnienia. Wysokość kary jest sztywno określona i wynosi 100 euro (plus waloryzacja) za każdą nierozliczoną tonę emisji, co może prowadzić do nieproporcjonalnych obciążeń finansowych. Brak mechanizmu miarkowania kar powoduje, że nawet przedsiębiorstwa strategiczne, np. ciepłownicze, są zagrożone niewypłacalnością.

Obowiązujące kary w systemie EU ETS są nakładane automatycznie, bez uwzględnienia okoliczności opóźnienia, co prowadzi do nieproporcjonalnych sankcji wobec przedsiębiorstw strategicznych, takich jak dostawcy ciepła i energii elektrycznej. Wysokie kary mogą przekraczać roczne przychody firm, grożąc ich upadłością i destabilizacją kluczowych sektorów gospodarki. Brak mechanizmu miarkowania kar narusza zasadę proporcjonalności i ochrony praw majątkowych, co wymaga pilnej zmiany przepisów.

Przedsiębiorstwo ciepłownicze, dostarczające ciepło systemowe dla tysięcy odbiorców, nie było w stanie terminowo rozliczyć uprawnień do emisji CO₂ z powodu narzuconych regulacji taryfowych, które nie pokrywały realnych kosztów działalności. W efekcie nałożono na nie karę w wysokości kilkuset milionów zł, co doprowadziło firmę do skrajnej niewypłacalności i zagroziło ciągłości dostaw ciepła dla mieszkańców.

Obecne przepisy EU ETS nakładają nieproporcjonalnie wysokie kary na przedsiębiorstwa, niezależnie od przyczyn opóźnień w rozliczeniu emisji CO₂, co zagraża stabilności firm kluczowych dla gospodarki i bezpieczeństwa energetycznego. Wprowadzenie mechanizmu miarkowania kar pozwoli na bardziej sprawiedliwe traktowanie przedsiębiorców i ochronę strategicznych sektorów przed ryzykiem niewypłacalności.