- Ustawa
- Obronność 2.0
- 24.09.2025
Szybka ścieżka dla polskiej zbrojeniówki – bez wątpliwości, bez opóźnień
Źródło propozycji: SprawdzaMY
Opis
Propozycja zakłada doprecyzowanie specustawy o inwestycjach obronnych tak, aby wprost umożliwiała korzystanie z „szybkiej ścieżki” również prywatnym firmom z sektora zbrojeniowego. Chodzi o zmianę definicji „strategicznej inwestycji” tak, by obejmowała produkcję, serwisowanie i B+R dla potrzeb obronnych oraz wprowadzenie transparentnego mechanizmu kwalifikowania takich inwestycji przez MON.
Jak jest teraz?
Specustawa z 2025 r. miała ułatwiać realizację inwestycji kluczowych dla obronności. W praktyce jednak skupia się na infrastrukturze wojskowej i nie zawiera wystarczająco jasnych przepisów, które pozwalałyby prywatnym firmom sektora obronnego korzystać ze „szybkiej ścieżki” inwestycyjnej. Definicja „strategicznej inwestycji w zakresie potrzeb obronności państwa” nie wymienia wprost działań prywatnego przemysłu. Umożliwienie objęcia ich przepisem wymaga interpretacji lub oparcia się na przepisach innych ustaw, co wprowadza niepewność i opóźnienia. Takie niejasności rodzą wątpliwości po obu stronach – zarówno po stronie inwestorów, jak i administracji, co finalnie osłabia tempo inwestycji i ogranicza zdolność przemysłu do zwiększania produkcji .
Dlaczego trzeba to zmienić?
Rozbudowa krajowego przemysłu obronnego to jeden z kluczowych elementów strategii bezpieczeństwa państwa. Aby była skuteczna, potrzebne są szybkie, przewidywalne i dobrze zdefiniowane procedury inwestycyjne. Obecne przepisy specustawy są zbyt nieprecyzyjne – nie wskazują wprost, że strategiczną inwestycją może być np. budowa linii produkcyjnej amunicji przez prywatną firmę, nawet jeśli ma startegiczny charakter. To powoduje ryzyko różnych interpretacji i brak możliwości skorzystania z preferencyjnego trybu. Doprecyzowanie definicji pozwoli jasno określić, że szybka ścieżka dotyczy także inwestycji przemysłowych związanych z uzbrojeniem i B+R. W połączeniu z wprowadzeniem jawnego katalogu oraz maksymalnego terminu odpowiedzi MON, zmiana ta zapewni realną skuteczność specustawy i pobudzi inwestycje w bezpieczeństwo państwa.
Przykład
Polska firma chce rozbudować zakład produkujący precyzyjną amunicję o strategicznym znaczeniu dla polskiego bezpieczeństwa. Wnioskuje o objęcie inwestycji przepisami specustawy. MON nie odmawia, ale… nie odpowiada przez kilka miesięcy. Urzędnicy nie mają jasnych wytycznych. Inwestycja stoi. Gdyby definicja była jednoznaczna, a termin odpowiedzi obowiązkowy – proces byłby prosty i szybki .
Jakie będą korzyści?
- przyspieszenie inwestycji firm z sektora obronnego,
- zwiększenie krajowej produkcji sprzętu i amunicji,
- transparentne i przewidywalne zasady dla inwestorów,
- zmniejszenie zależności od zagranicznych dostawców,
- wzmocnienie przemysłowego potencjału obronnego,
- lepsze wykorzystanie specustawy zgodnie z jej celem.
Podsumowanie
Specustawa miała stanowić kluczowe narzędzie wspierające rozwój zdolności obronnych państwa poprzez przyspieszenie procedur inwestycyjnych. W praktyce jednak, ze względu na nieprecyzyjne definicje i brak jasnych kryteriów, wiele inwestycji realizowanych przez prywatne firmy sektora zbrojeniowego nie może z niej skutecznie korzystać. Proponowane zmiany – doprecyzowanie definicji „strategicznej inwestycji”, wprowadzenie jawnego katalogu kwalifikujących się przedsięwzięć oraz ustanowienie terminu na rozpatrzenie wniosku przez MON – mają na celu zapewnienie transparentności, przewidywalności i rzeczywistego dostępu do uproszczonych procedur. To rozwiązania, które bez potrzeby ingerencji w cel ustawy, pozwolą jej w pełni zrealizować założenia: przyspieszyć procesy inwestycyjne, zwiększyć krajowe zdolności produkcyjne i skutecznie wzmocnić potencjał obronny państwa.
Akty prawne wymagające zmiany
- Ustawa z dnia 25 lipca 2025 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie potrzeb obronności państwa lub kluczowych inwestycji w zakresie potrzeb obronności państwa lub bezpieczeństwa publicznego oraz ustanawiania stref ochronnych terenów zamkniętych (Dz.U. 2025 poz. 1080) .