Szybsza i prostsza legalizacja budynków – mniej biurokracji, więcej pewności

Długie i skomplikowane procedury legalizacyjne i delegalizacyjne zwiększają niepewność inwestycyjną. Proponujemy przyspieszenie procedur w zakresie potencjalnych delegalizacji samowól budowlanych przez urzędy z 20 do 10 lat

Uproszczone postępowanie legalizacyjne jest możliwe tylko w odniesieniu do części samowoli budowlanych – z trybu tego można skorzystać jedynie w przypadku tych budów, zakończonych co najmniej 20 lat temu, które przeprowadzono: 1) bez uzyskania pozwolenia na budowę, 2) bez dokonania zgłoszenia albo 3) wbrew sprzeciwowi organu. Z uproszczonego postępowania legalizacyjnego nie mogą natomiast skorzystać ci inwestorzy, którzy uzyskali pozwolenie na budowę lub dokonali zgłoszenia, ale na etapie prowadzenia prac budowlanych dokonali tzw. istotnych odstępstw budowlanych. Okres 20 lat, jaki musi upłynąć od zakończenia inwestycji budowlanej, aby móc skorzystać z uproszczonego postępowania legalizacyjnego, jak też brak możliwości skorzystania z tego trybu w przypadku tzw. istotnych odstępstw budowlanych, zniechęcają do dostosowywania budynków do stanu zgodnego z prawem i gwarantującego bezpieczeństwo użytkownikom.

Nierówne traktowanie właścicieli nieruchomości w zbliżonych sytuacjach nie ma uzasadnienia. Brak możliwości skorzystania z tzw. uproszczonego postępowania legalizacyjnego przez część właścicieli nieruchomości sprawia, że z obawy przed grożącymi im opłatami legalizacyjnymi albo nakazem rozbiórki obiektu, gdy plan miejscowy aktualnie wyklucza zabudowę, nie podejmują oni kroków mających na celu doprowadzenie obiektów do stanu zgodnego z prawem poprzez przeprowadzenie niezbędnych prac budowlanych, opartych na fachowych ekspertyzach i zatwierdzonych przez organy nadzoru budowlanego. Prowadzi to do przedłużającego się stanu korzystania z obiektów, które mogą zagrażać życiu lub zdrowiu ich użytkowników (w tym np. klientów sklepów, restauracji, hoteli). Rozszerzenie zakresu przedmiotowego na sytuacje istotnych odstępstw od projektu oraz skrócenie z 20 do 10 lat okresu, jaki musi upłynąć od zakończenia inwestycji w przypadku wszelkich samowoli budowlanych, aby móc skorzystać z uproszczonego postępowania legalizacyjnego, zachęci do szybszej weryfikacji i doprowadzania obiektów do stanu zapewniającego bezpieczeństwo ich użytkownikom.

Brak możliwości skorzystania z tzw. uproszczonego postępowania legalizacyjnego przez część inwestorów sprawia, że z obawy przed grożącymi im sankcjami albo nakazem rozbiórki obiektu, gdy plan miejscowy aktualnie wyklucza zabudowę, nie podejmują oni kroków mających na celu doprowadzenie obiektów do stanu zgodnego z prawem poprzez przeprowadzenie niezbędnych prac budowlanych, opartych na fachowych ekspertyzach i zatwierdzonych przez organy nadzoru budowlanego. Prowadzi to do przedłużającego się stanu korzystania z obiektów, które mogą zagrażać bezpieczeństwu ich użytkowników, co może mieć istotne znaczenie dla życia i zdrowia osób korzystających z obiektów takich jak sklepy, restauracje czy hotele np. w tych regionach Polski, gdzie obiektów wzniesionych przed laty z naruszeniem przepisów prawa budowlanego jest szczególnie dużo.

Pomysł polega na skróceniu z 20 do 10 lat okresu, jaki musi upłynąć od zakończenia budowy przeprowadzonej bez wymaganego pozwolenia na budowę, dokonania zgłoszenia albo pomimo zgłoszenia przez organ sprzeciwu, aby móc skorzystać z tzw. uproszczonego postępowania legalizacyjnego z art. 49f–49i ustawy Prawo budowlane wraz z równoczesnym rozszerzeniem możliwości zastosowania tego trybu na sytuacje tzw. istotnych odstępstw budowlanych.