• Ustawa
  • Szkolnictwo wyższe
  • 24.04.2025

Wspólne kierunki studiów? Ułatwmy uczelniom współpracę w kraju

Źródło propozycji: sprawdzamy.com

Opis

Dziś polskie uczelnie, które chcą wspólnie prowadzić nowoczesne, interdyscyplinarne studia, muszą osobno uzyskać zgodę i wykazać, że każda z nich ma pełne zaplecze do samodzielnego działania. To przeczy idei współpracy i skutecznie zniechęca do wspólnych inicjatyw. Proponujemy uproszczenie: jedna wspólna zgoda, wspólne zasoby, wspólna odpowiedzialność. Dzięki temu studenci zyskają dostęp do lepszych programów, a uczelnie będą mogły realnie łączyć swoje potencjały.

Jak jest teraz?

Ustawa z dnia 20 lipca 2018 roku – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce zawiera szczątkowe przepisy wspierające współpracę między uczelniami, która może zwiększać ich potencjał do odpowiadania na wymagania rynku pracy, współczesnej gospodarki oraz sytuacji demograficznej. Jednym z takich rozwiązań jest możliwość oferowania studiów wspólnych, które mogą służyć do wykorzystania potencjału i zasobów kilku różnych uczelni w jednym kierunku studiów, oferując nowoczesne, interdyscyplinarne programy. Jednak obecne procedury stwarzają barierę na etapie przygotowania studiów wspólnych, a także nie wyjaśniają faktycznej odpowiedzialności uczelni współprowadzących studia w czasie ich realizacji.

Dlaczego trzeba to zmienić?

Wspólne programy studiów to szansa na lepsze wykorzystanie potencjału uczelni o różnych specjalizacjach. Uproszczenie i doprecyzowanie przepisów pomoże tworzyć nowoczesne, interdyscyplinarne kierunki studiów odpowiadające na potrzeby współczesnej gospodarki, a jednocześnie zwiększy dostępność wysokiej jakości kształcenia dla studentów.

Przykład

Uczelnia o profilu technicznym i uczelnia o profilu artystycznym chcą wspólnie uruchomić studia magisterskie z projektowania sztuki cyfrowej. Każda z nich dysponuje unikalnym zapleczem kadrowym i dydaktycznym, ze względu na który nie są w stanie uruchomić kształcenia oddzielnie. Dopiero połączenie potencjałów obu uczelni stwarza takie możliwości. Brak jasnych przepisów dotyczących studiów wspólnych w Polsce, w szczególności wymóg uzyskania dwóch odrębnych pozwoleń – przez każdą z uczelni z osobna, z wykazaniem, że każda z nich samodzielnie dysponuje pełnym zapleczem do prowadzenia tych studiów (choć faktycznie tak nie jest) – sprawia, że uczelnie rezygnują z podejmowania wspólnych inicjatyw.

Jakie będą korzyści?

  • Rozwój nowoczesnych studiów oferowanych przez ośrodki krajowe – wartościowe studia wspólne, łączące potencjał różnych uczelni i odpowiadające na potrzeby nowoczesnej gospodarki mogą być łatwiej przygotowane i uruchamiane, szybciej dostępne dla studentów.
  • Mocna podstawa współpracy – opracowując założenia do prowadzenia studiów wspólnych, obie uczelnie weryfikują rzeczywiste, własne możliwości i warunki, tym samym budując realne podstawy dalszej współpracy i stabilność oferowanych studiów.
  • Prostszy proces – jeden wspólny wniosek/proces tworzenia kierunku zamiast dwóch, zmniejsza ilość pracy dla MNiSW i PKA o połowę.

Komentarze związków zawodowych

N. Kusiak: Brak uwag

A. Jagodzińska: Zgoda

Podsumowanie

Uczelnie w Polsce mogą tworzyć wspólne studia z zagranicznymi partnerami, ale w przypadku współpracy krajowej proces uzyskania pozwolenia wymaga spełnienia warunków do prowadzenia kształcenia przez obie uczelnie jednocześnie. Proponowana zmiana ma to uprościć – tak, by uczelnie mogły łatwiej łączyć siły i wspólnie oferować nowoczesne kierunki studiów.