Zdalne rozprawy w sprawach karnych – tańszy i łatwiejszy dostęp do sądu

Dziś uczestnicy procesów karnych często pokonują setki kilometrów, tracąc czas i pieniądze. Proponujemy umożliwić udział w rozprawach karnych online dla wszystkich stron postępowania. Dzięki temu wymiar sprawiedliwości będzie bardziej dostępny, szybciej rozwiąże sprawy, a strony unikną niepotrzędnych kosztów podróży.

Choć może wydawać się, że po pandemii Covid-19 spotkania on-line pojawiły się we wszystkich sferach życia publicznego, także w sądach, to postępowanie karne nadal pozostaje w tyle. Według obowiązujących przepisów, w rozprawie karnej zdalnie może wziąć udział tylko prokurator albo strona pozbawiona wolności (a i wtedy jedynie wyjątkowo).

Sąd, który rozpoznaje sprawę, bardzo często jest odległy od miejsca zamieszkania uczestników sprawy. Ma to znaczenie zwłaszcza w dzisiejszych czasach, gdy liczba przestępstw popełnianych przez Internet co roku rośnie. W praktyce wymiaru sprawiedliwości zdarza się, że całodniowa podróż do sądu kończy się odroczeniem rozprawy bez podjęcia żadnych czynności, np. przez brak wezwania czy niestawiennictwo świadka. Dla strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego wiązać się to może dodatkowo z pokryciem kosztów stawiennictwa w sądzie jej pełnomocnika lub obrońcy, które byłyby wielokrotnie niższe w razie udziału w rozprawie na odległość.

Pokrzywdzony oszustwem internetowym często traci zainteresowanie sprawą, gdy dowiaduje się, że jego sprawą zajmować się będzie sąd na drugim końcu Polski, a dojazdy będą kosztować więcej niż poniesiona szkoda. Tak samo jak uczestnik wypadku samochodowego, który akurat był na wakacjach nad morzem. Sprawę rozpozna sąd, do którego dojazd zajmie kilka godzin.

Do procesu karnego wprowadzona zostanie możliwość udziału w rozprawie karnej przez strony i ich pełnomocników w sposób zdalny. Do tej pory jedynie prokurator mógł skorzystać z tej możliwości, co często powoduje poczucie niesprawiedliwości u oskarżonych i pokrzywdzonych, którzy musieli stawić się w sądzie. Podobne rozwiązanie funkcjonuje już z powodzeniem w postępowaniu cywilnym.