Łatwiejszy proces uzyskiwania obywatelstwa dla osób pochodzenia polskiego

Proces uzyskiwania obywatelstwa polskiego przez osoby mające polskie pochodzenie jest skomplikowany i czasochłonny, co utrudnia powrót do kraju i integrację z polskim społeczeństwem. Propozycja zakłada uproszczenie procedur i skrócenie czasu rozpatrywania wniosków, co umożliwi osobom o polskich korzeniach łatwiejsze uzyskanie obywatelstwa i pełne korzystanie z praw w Polsce.

W toku postępowań o potwierdzenie obywatelstwa organy administracyjne wymagają dokumentów, które w wielu przypadkach są trudne lub niemożliwe do uzyskania, zwłaszcza dla osób pochodzących z rodzin, które wyemigrowały wiele lat temu. Brak jednolitych procedur i długi czas rozpatrywania wniosków powodują, że uzyskanie obywatelstwa polskiego jest procesem nieprzewidywalnym i skomplikowanym.

Uzyskanie tego rodzaju dokumentu często jest bardzo utrudnione, a nawet niemożliwe mając na uwadze chociażby upływ czasu oraz konieczność ustalenia właściwego organu państwa obcego, a także uzyskanie zaświadczenie w zakresie i formie żądanej przez organ krajowy. Nierzadko właśnie z uwagi na niemożność przedstawienia tego rodzaju dokumentów organy wydają decyzje odmawiające potwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego. Przy czym decydują tutaj głównie względy natury formalnej, a nie merytorycznej. W ten sposób potomkom polskich obywateli odmawia się potwierdzania posiadania takiego obywatelstwa.

Pan Aleksander, wnuk Polaka, który wyemigrował do Ameryki Południowej w latach 30., chce potwierdzić swoje polskie obywatelstwo. Mimo że posiada dokumenty potwierdzające polskie pochodzenie dziadka, urząd wymaga dodatkowego zaświadczenia, że nigdy nie wstąpił on do armii obcego państwa. Po latach poszukiwań okazuje się, że taki dokument nie istnieje lub nie jest możliwy do uzyskania. W efekcie pan Aleksander otrzymuje decyzję odmowną wyłącznie z przyczyn formalnych, mimo że w rzeczywistości jego przodek nigdy nie utracił polskiego obywatelstwa. Gdyby nowe przepisy pozwalały na złożenie wiążącego oświadczenia w takich przypadkach, mógłby bez przeszkód uzyskać potwierdzenie obywatelstwa i rozpocząć nowy etap życia w Polsce.

Komentarz KAS (A. Jagodzińska): Zgoda na proponowane zmiany; Komentarz OPZZ (N. Kusiak):Brak zastrzeżeń

Obecne przepisy dotyczące potwierdzania obywatelstwa polskiego często uniemożliwiają jego uzyskanie z powodów czysto formalnych, takich jak brak dostępu do historycznych dokumentów. Umożliwienie składania wiążącego oświadczenia w takich przypadkach uprości procedurę i pozwoli wielu osobom uzyskać obywatelstwo polskie.