Studia podyplomowe bardziej dostępne dla osób z niepełnosprawnościami

System wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami zostanie rozszerzony na słuchaczy studiów podyplomowych. Umożliwi to dostosowanie warunków studiowania i finansowanie potrzebnych udogodnień, zapewniając równe szanse w podnoszeniu kwalifikacji.

Obecnie przepisy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce umożliwiają finansowanie wsparcia jedynie dla studentów i doktorantów z orzeczeniem o niepełnosprawności. Osoby uczestniczące w studiach podyplomowych, mimo często potrzebnych dla nich wsparć, pozostają poza systemem finansowania i nie mogą korzystać z dostępnych środków publicznych na wsparcie. Liczba słuchaczy studiów podyplomowych w Polsce to około 170 tysięcy osób, podczas gdy liczba doktorantów wynosi niespełna 17 tysięcy, co wskazuje na dużą grupę osób wykluczonych. Taka sytuacja jest sprzeczna z ideą równego dostępu do edukacji oraz polityką integracji społecznej. Brak wsparcia dla słuchaczy z niepełnosprawnościami uniemożliwia im pełne uczestnictwo w kształceniu, ogranicza ich rozwój zawodowy, a uczelnie nie mają jasno określonych procedur wspierających tę grupę. Obecne przepisy nie uwzględniają specyfiki kształcenia podyplomowego, co stanowi barierę dla szeroko rozumianej inkluzji edukacyjnej.

Zmiana jest konieczna, ponieważ aktualny stan prawny wyklucza znaczącą grupę osób z niepełnosprawnościami z możliwości korzystania ze wsparcia finansowego i organizacyjnego podczas studiów podyplomowych. To narusza zasadę równości szans oraz jest sprzeczne z inicjatywami europejskimi promującymi dostęp do edukacji przez całe życie. W innych krajach europejskich, takich jak Niemcy, Francja czy Wielka Brytania, wsparcie dla słuchaczy z niepełnosprawnościami jest standardową praktyką również na poziomie studiów podyplomowych. Dane pokazują, że brak takiego wsparcia ogranicza rozwój zawodowy i integrację społeczną osób z niepełnosprawnościami, co wpływa na ich sytuację na rynku pracy i w życiu społecznym. Według raportów, rozbudowa systemu wsparcia może pozytywnie wpłynąć na konkurencyjność oraz spójność społeczną. Konieczne są zmiany, które zapewnią spójność i kompleksowość polityk edukacyjnych, a także poprawią dostępność kształcenia dla tego dużego segmentu społeczeństwa.

Przykład dotyczy absolwentki studiów magisterskich z niepełnosprawnością ruchową, która korzystała ze wsparcia asystenta i dostosowanych warunków na studiach wyższych. Po rozpoczęciu studiów podyplomowych na tej samej uczelni, traci dostęp do wsparcia, mimo że jej niepełnosprawność nie uległa zmianie. Nie może korzystać z asystenta ani dostosowanych warunków, co utrudnia jej udział w zajęciach, szczególnie w przypadku konieczności poruszania się między kondygnacjami budynku lub korzystania z pomocy przy przemieszczaniu się i przygotowaniu materiałów. Sytuacja ta skutkuje wykluczeniem z kontynuacji edukacji i ogranicza jej możliwości rozwoju zawodowego, mimo wcześniejszego sukcesu i wsparcia na wcześniejszych etapach nauki.

Proponowana zmiana ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia równego dostępu do edukacji dla wszystkich osób z niepełnosprawnościami, niezależnie od formy kształcenia. Wprowadzenie przepisów umożliwiających korzystanie ze wsparcia przez słuchaczy studiów podyplomowych pozwoli na likwidację istniejącej dyskryminacji i poprawę dostępności edukacji. Modyfikacje obejmą zmianę definicji i zasad finansowania, co umożliwi składanie wniosków o wsparcie dla tej grupy. Zwiększy to skuteczność działań rządowych w zakresie polityki społecznej i edukacyjnej, a jednocześnie przyczyni się do zwiększenia udziału osób z niepełnosprawnościami w życiu społecznym i zawodowym. Całkowite wdrożenie zmian zapewni spójność systemu wsparcia, zredukuje bariery biurokratyczne i umożliwi instytucjom wyższego rzędu realizację polityk równościowych w praktyce. W rezultacie system edukacyjny stanie się bardziej otwarty, a dostęp do kształcenia ustawicznego dla szerokiej grupy obywateli z niepełnosprawnościami stanie się łatwiejszy.