Zgłoszone pomysły, poddane pod głosowanie

Propozycja zakłada uproszczenie i upowszechnienie procedur testowania systemów bezzałogowych w Polsce – zarówno na terenach wojskowych, jak i cywilnych. Wprowadza m.in. strefy sandbox (TSA/TMP), uproszczone zgłoszenia lotów testowych, eksperymentalne certyfikaty dla BSP >25 kg, minimalne limity godzin testowych w ośrodkach wojskowych i niższe opłaty dla MŚP. Zmiany obejmują również rejestrację systemów nawodnych i synchronizację z prawem UE.

W polskim prawie brakuje specjalnej formy koncesji umożliwiającej legalne prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej (R&D) w zakresie wojskowych i policyjnych systemów dronowych oraz antydronowych. Obecnie firmy muszą uzyskać pełną koncesję, co generuje nieproporcjonalne koszty i wymogi. Proponuje się wprowadzenie nowej kategorii – Uproszczonej Koncesji R&D, która pozwoli na legalny import, testowanie, prototypowanie i współpracę z koncesjonowanymi podmiotami, przy zachowaniu nadzoru państwa.

Propozycja zakłada wprowadzenie 14-dniowego terminu na wydanie opinii przez służby w toku postępowania o zezwolenie na obrót z zagranicą towarami o znaczeniu strategicznym, z milczącą zgodą w przypadku braku odpowiedzi. Dodatkowo ustalony zostałby 3-miesięczny limit na całe postępowanie. Celem jest przyspieszenie i przewidywalność legalnego eksportu/importu technologii strategicznych.

Propozycja zakłada doprecyzowanie specustawy o inwestycjach obronnych tak, aby wprost umożliwiała korzystanie z „szybkiej ścieżki” również prywatnym firmom z sektora zbrojeniowego. Chodzi o zmianę definicji „strategicznej inwestycji” tak, by obejmowała produkcję, serwisowanie i B+R dla potrzeb obronnych oraz wprowadzenie transparentnego mechanizmu kwalifikowania takich inwestycji przez MON.

Propozycja zakłada skrócenie ustawowych terminów dotyczących wydawania poświadczeń bezpieczeństwa oraz wprowadzenie mechanizmu milczącego załatwienia sprawy po upływie określonego terminu. Celem jest przyspieszenie dostępu do informacji niejawnych i przeciwdziałanie przewlekłości postępowań.

Propozycja zakłada stworzenie specjalnej ścieżki udziału w Programie Współdziałania dla firm rozwijających technologie zaprojektowane lub zmodyfikowane do zastosowań wojskowych. Przewiduje m.in. powołanie Pełnomocnika ds. sektora obronnego, uproszczenie procedury wejścia do Programu, szkolenia oraz dedykowanych opiekunów podatkowych (tzw. tax concierge). Celem jest zwiększenie bezpieczeństwa podatkowego firm strategicznych i ograniczenie ryzyka ich blokowania przez nadmierne kontrole.

Propozycja zakłada stworzenie systemu, w którym przedsiębiorstwa z sektora obronnego, po spełnieniu określonych warunków formalnych i transparentnościowych, mogłyby uzyskać status zaufanego podatnika. Taki status dawałby konkretne korzyści: krótsze terminy zwrotu VAT, mniej kontroli, szybsze interpretacje indywidualne i uproszczone procedury rozliczeniowe. Celem jest zwiększenie stabilności i przewidywalności funkcjonowania firm strategicznych.

Propozycja zakłada wprowadzenie zestawu ułatwień podatkowych dla firm działających w sektorze obronnym – analogicznych do tych, które stosowano wobec branż strategicznych w czasie pandemii COVID-19. Chodzi m.in. o możliwość rozliczania ulg inwestycyjnych i strat podatkowych już na etapie zaliczek, zniesienie limitów amortyzacyjnych oraz rozszerzenie dostępu do preferencji IP Box i funduszu inwestycyjnego. Celem jest poprawa płynności finansowej przedsiębiorstw oraz przyspieszenie inwestycji w technologie wojskowe.

Propozycja zakłada wprowadzenie regulacji zwiększających przewidywalność zakupów sprzętu wojskowego przez MON – zarówno poprzez zmiany organizacyjne (m.in. w funkcjonowaniu Rady Modernizacji Technicznej i portalu „Kontakt Przemysł”), jak i ustawowe (jawny wyciąg z Planu Modernizacji Technicznej). Celem jest umożliwienie krajowym firmom lepszego przygotowania się do dostarczania sprzętu Siłom Zbrojnym oraz większe wykorzystanie ich potencjału produkcyjnego i badawczo-rozwojowego.

Propozycja zakłada nowelizację Decyzji Nr 145/MON tak, aby umożliwić bardziej elastyczne i uproszczone kontakty MON z firmami technologicznymi z sektora dual-use (drony, robotyka, AI). Chodzi o stworzenie szybkiej i bezpiecznej ścieżki dialogu technicznego z innowatorami, z zachowaniem transparentności, ale bez zbędnej biurokracji.

Propozycja zakłada wprowadzenie preferencji inwestycyjnych w Polskiej Strefie Inwestycji (PSI) dla przedsiębiorstw rozwijających technologie wojskowe lub modyfikowane do celów wojskowych. Kluczowe elementy to obniżenie progów wejścia do poziomu obowiązującego w obszarach o najwyższej preferencji terytorialnej oraz przyznanie dodatkowych punktów w ocenie jakościowej dla inwestycji z branży obronnej. Celem jest wyrównanie szans dla inwestycji strategicznych, niezależnie od ich lokalizacji w kraju.

Propozycja zakłada skoordynowanie polityk i instrumentów wsparcia oferowanych przez specjalne strefy ekonomiczne (SSE), Agencję Rozwoju Przemysłu (ARP), Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) oraz resorty odpowiedzialne za gospodarkę, obronność i cyfryzację – w celu efektywnego wspierania inwestycji w technologie dual-use, w tym produkcję dronów i systemów antydronowych. Obecnie działania te są rozproszone, co ogranicza ich skuteczność i dostępność.

Propozycja zakłada wydanie przez Ministerstwo Finansów i Komisję Nadzoru Finansowego komunikatów, które oficjalnie potwierdzą, że finansowanie sektora obronnego może być zgodne z zasadami ESG – szczególnie w ramach komponentu „S” (społecznego). Celem jest usunięcie barier reputacyjnych i informacyjnych, które obecnie ograniczają zaangażowanie banków i funduszy inwestycyjnych w projekty obronne.

Propozycja dotyczy wprowadzenia systemu zachęt podatkowych oraz zmian legislacyjnych, które umożliwią rozwój krajowych technologii przeciwdziałania autonomicznym systemom uzbrojenia (w tym dronom bojowym). Wskazuje na konieczność szybkiego reagowania na ewoluujące zagrożenia poprzez wsparcie dla sektora obronnego, w tym poprzez 0% VAT, ulgę B+R oraz ułatwienia koncesyjne i eksportowe dla firm rozwijających technologie neutralizacji.

Propozycja zakłada uproszczenia legislacyjne i instytucjonalne, które umożliwią skuteczne przeciwdziałanie zagrożeniom ze strony nielegalnych dronów cywilnych (BSP). Obejmuje zmiany definicyjne, ułatwienia koncesyjne i eksportowe dla dronów typu dual-use, stworzenie sandboxów testowych oraz wdrożenie modelu współpracy państwo–startup wzorowanego na programach Brave1 (Ukraina), AID (Francja) czy CIHBw (Niemcy).

Propozycja zakłada wdrożenie pakietu działań operacyjnych wspierających rozwój krajowego przemysłu dronowego, obejmujących: uproszczenie regulacji dotyczących wytwarzania i obrotu BSP, budowę infrastruktury testowej (poligony), ułatwienia w dostępie do pozwoleń oraz tworzenie sieci współpracy cywilno-wojskowej na wzór programu CYBERLEGION. Celem jest przyspieszenie rozwoju sektora, zatrzymanie odpływu technologii za granicę i zwiększenie potencjału obronnego państwa.

Propozycja zakłada zmianę prawa lotniczego i wytycznych Prezesa ULC w celu umożliwienia legalnego stosowania aktywnych systemów antydronowych (np. zakłócających) przez operatorów infrastruktury krytycznej – bez ryzyka naruszenia przepisów o bezpieczeństwie ruchu lotniczego. Obecnie każda neutralizacja drona może być uznana za ingerencję w ruch lotniczy i prowadzić do odpowiedzialności karnej lub cywilnej.

Propozycja zakłada stworzenie nowej kategorii zezwoleń radiowych umożliwiających legalne stosowanie systemów zakłócających (np. jammerów, spooferów) przez operatorów infrastruktury krytycznej – takich jak lotniska, elektrownie czy zakłady energetyczne. Obecnie tylko służby państwowe mogą korzystać z takich technologii, co uniemożliwia skuteczną obronę obiektów cywilnych.

Propozycja zakłada wprowadzenie zmian w przepisach telekomunikacyjnych i wykonawczych do dyrektywy RED, które umożliwią legalne stosowanie specjalistycznych systemów zakłócających (tzw. jammerów) w wybranych obiektach infrastruktury krytycznej, takich jak lotniska, elektrownie, rafinerie czy obiekty wojskowe. Obecnie nie istnieje ścieżka zgodności, która umożliwiłaby legalne dopuszczenie takich urządzeń do użytkowania.

Propozycja zakłada zawarcie dwustronnej umowy międzynarodowej między Polską a Ukrainą, która stworzy kompleksowe podstawy prawne do współpracy w obszarze technologii dronowych. Dzięki temu możliwe będzie bezpieczne i zgodne z prawem przekazywanie know-how, prowadzenie wspólnych projektów i transfery technologii pomiędzy państwami.

Propozycja zakłada uporządkowanie przepisów dotyczących klasyfikacji prawnej dronów – tak, aby jasno wskazać, które z nich są uzbrojeniem, a które nie. Obecnie dwa akty prawne równolegle definiują status dronów w sposób sprzeczny, co prowadzi do sytuacji, w której ten sam sprzęt może być jednocześnie traktowany jako uzbrojenie i nieuzbrojenie. Zmiana ma charakter deregulacyjny i porządkujący.

Propozycja zakłada zniesienie obowiązku uzyskiwania dwóch odrębnych zezwoleń (koncesji oraz zezwolenia na obrót z zagranicą) dla producentów dronów wojskowych i systemów antydronowych. Koncesja udzielona na podstawie ustawy o działalności gospodarczej z bronią wojskową powinna wystarczyć – bez konieczności dodatkowego zezwolenia na eksport czy obrót. Zmiana ma charakter porządkujący i deregulacyjny.

Propozycja zakłada zniesienie obowiązku rejestracji dronów morskich (w tym bezzałogowych jednostek pływających) w rejestrze prowadzonym przez starostę – na etapie projektowym i testowym. Zamiast tego przewidziano prostą notyfikację elektroniczną do Ministra Obrony Narodowej. Celem jest przyspieszenie i uproszczenie prac B+R w sektorze bezpieczeństwa i obronności.

Propozycja zakłada wprowadzenie rozwiązań prawnych umożliwiających udzielanie legalnej pomocy publicznej dla branży technologii dronowych – mimo braku klasycznej „innowacyjności”. Obecnie firmy te są praktycznie wyłączone z dostępu do taniego finansowania B+R, np. z NCBR, PARP czy BGK. Proponowana zmiana pozwoli objąć sektor technicznie zaawansowany, ale już rozwinięty, wsparciem inwestycyjnym.

Propozycja zakłada wprowadzenie takiej samej stawki VAT (0%) dla zakupów dronów i systemów antydronowych przez polskie siły zbrojne, jaka obowiązuje przy zakupach realizowanych przez sojusznicze wojska NATO stacjonujące w Polsce. Obecnie polska armia musi płacić 23% VAT, co oznacza realnie mniejszą siłę nabywczą i mniej sprzętu.

Propozycja zakłada stworzenie przez BGK i KUKE specjalnych programów gwarancyjnych dla krajowych producentów dronów i systemów antydronowych. Celem jest obniżenie kosztu pozyskania kapitału dla firm z branży dronowej poprzez zapewnienie im dostępu do gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych, co przekłada się na niższą wagę ryzyka i wyższą zdolność kredytową.

Propozycja zakłada utworzenie przez Bank Gospodarstwa Krajowego alternatywnego funduszu inwestycyjnego wspierającego rozwój krajowych technologii dronowych. Celem jest zapewnienie dostępu do tańszego kapitału dla małych i średnich przedsiębiorstw z branży dronowej, które mają trudności z pozyskaniem finansowania na warunkach rynkowych.

Propozycja zakłada uproszczenie procedury uzyskiwania koncesji na wytwarzanie i obrót dronami wojskowymi poprzez: równoległe występowanie o opinie do wszystkich wymaganych organów, ustalenie 14-dniowego terminu na wydanie opinii, milczące uznanie opinii za pozytywną, jeśli termin upłynie bez odpowiedzi. Zmiany mają na celu przyspieszenie dostaw dronów i systemów antydronowych do Sił Zbrojnych RP.

Propozycja zakłada przegląd i ewentualną modyfikację klauzul wyłączeniowych w umowach ubezpieczeniowych, by zapewnić, że ubepieczonemu pełną jasność, czy np. szkody wyrządzone przez drony będą objęte ochroną ubezpieczeniową. Celem jest uniknięcie sytuacji, w której ubezpieczyciele odmawiają wypłaty odszkodowań z powodu specyficznej interpretacji takich zdarzeń.

Propozycja zakłada uproszczenie procedur w ramach tzw. specustawy obronnej (u.z.p.r.), aby przyspieszyć realizację inwestycji budowlanych zakładów produkujących drony i systemy antydronowe. Zmiany obejmują skrócenie terminów administracyjnych, milczące zgody oraz ograniczenie wpływu organizacji społecznych na postępowania.

Propozycja zakłada doprecyzowanie przepisów, by wszystkie zdarzenia z udziałem dronów wojskowych – zarówno polskich, jak i obcych – były badane wyłącznie przez organy wojskowe, a nie cywilne komisje. Ma to zapobiec sporom kompetencyjnym i przyspieszyć działania po incydentach z udziałem bezzałogowców.

Propozycja zakłada uproszczenie i określenie maksymalnego terminu dokonania wpisu wojskowych dronów do rejestru prowadzonego przez MON. Obecnie wpisy te są silnie sformalizowane i nieograniczone w czasie, co prowadzi do przewlekłości. Nowe regulacje mają umożliwić szybsze rozpoczęcie użytkowania dronów przez jednostki wojskowe.

Propozycja zakłada zniesienie obowiązku wpisu do rejestru wojskowych statków powietrznych jako warunku rozpoczęcia użytkowania dronów przez Siły Zbrojne RP. Obecnie brak wpisu uniemożliwia ich użycie, nawet jeśli sprzęt jest już fizycznie w jednostce. Celem zmiany jest przyspieszenie wejścia dronów i systemów antydronowych do służby operacyjnej i eliminacja zbędnych procedur.

Propozycja zakłada rozszerzenie katalogu wyjątków od stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (PZP), by umożliwić jeszcze szybszy zakup dronów bojowych, systemów antydronowych oraz usług i sprzętu z nimi powiązanych, bez obowiązku wcześniejszego testowania ich przez Siły Zbrojne RP. Dzięki temu możliwe będzie sprawniejsze reagowanie na zagrożenia i unowocześnienie wyposażenia armii.

Obecne przepisy zobowiązują małe instytucje płatnicze (MIP) do ograniczania działalności po przekroczeniu ustawowego limitu transakcji, nawet jeśli złożą wniosek o przekształcenie w krajową instytucję płatniczą (KIP). To tzw. „przejściowy limit” blokuje rozwój firm nawet na 24 miesiące, co podważa ideę MIP jako „piaskownicy regulacyjnej”. Propozycja zakłada uchylenie art. 117q ust. 3 i 4 ustawy o usługach płatniczych, co umożliwi MIP-om dalszy rozwój w okresie oczekiwania na decyzję KNF, zwiększy konkurencyjność sektora FinTech i poprawi atrakcyjność inwestycyjną Polski.

Propozycja zakłada wyłączenie z opodatkowania aktywów zagranicznych oddziałów polskich banków, co umożliwi ich ekspansję na rynkach UE i lepsze wykorzystanie nadpłynności sektora. Przyniesie to wzrost zysków banków oraz większe wpływy budżetowe z podatku dochodowego i dywidend. Zmiana wzmocni pozycję Polski na unijnym rynku finansowym przy minimalnym wpływie na dochody z podatku bankowego.

Propozycja zakłada wprowadzenie ustawy, która umorzy wszystkie niezapłacone należności składkowe w ZUS, które powstały przed 1 stycznia 1999 roku. Dochodzenie tych ponad 25-letnich, często niewielkich długów jest nieefektywne, a koszty ich egzekucji nierzadko przewyższają wartość samych należności. Taka abolicja ma na celu "wyczyszczenie ksiąg" i uwolnienie zasobów ZUS, aby mogły być wykorzystane do dochodzenia bieżących zobowiązań.

Projekt postuluje stworzenie kompleksowych ram prawnych i systemu zachęt, które będą wspierać rozwój odnawialnych źródeł energii na dużą skalę. Obejmuje to m.in. wprowadzenie regulacji dla małych reaktorów jądrowych (SMR), usunięcie barier dla energetyki wiatrowej oraz wprowadzenie zachęt podatkowych dla dużych przedsiębiorstw inwestujących we własne, zielone źródła energii i magazyny. Celem jest przyspieszenie transformacji energetycznej, zwiększenie niezależności i obniżenie cen energii.

Propozycja dotyczy kompleksowej nowelizacji ustawy o udzielaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców w trudnej sytuacji ("Polityka Nowej Szansy"). Obecna procedura jest oceniana jako zbyt długa, skomplikowana i biurokratyczna jak na potrzeby firm, które potrzebują szybkiego wsparcia, by uniknąć upadłości. Celem zmian jest radykalne usprawnienie i przyspieszenie procesu rozpatrywania wniosków, co ma zwiększać efektywność programu i szanse na uratowanie przedsiębiorstw oraz miejsc pracy.

Projekt zmierza do zmiany interpretacji przepisów podatkowych tak, aby nieodpłatna działalność instytucji kultury (np. darmowe warsztaty, spotkania promocyjne) była traktowana jako działalność pomocnicza wobec ich głównej, odpłatnej działalności. Obecnie organy skarbowe często klasyfikują ją jako "działalność niegospodarczą", co zmusza instytucje do stosowania skomplikowanych i nieadekwatnych mechanizmów rozliczania podatku VAT. Proponowana zmiana ma na celu uproszczenie rozliczeń i zdjęcie z instytucji kultury zbędnych obciążeń.

Propozycja ma na celu wprowadzenie maksymalnego terminu, w jakim Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska musi zakończyć kontrolę w przedsiębiorstwie. Projekt zakłada również, że niektóre kontrole, obecnie obligatoryjne przed wydaniem pozwolenia (np. na zbieranie odpadów), będą miały charakter fakultatywny, przeprowadzany tylko w razie uzasadnionego ryzyka. Celem jest zwiększanie przewidywalności i skracanie procesów inwestycyjnych bez uszczerbku dla nadzoru środowiskowego.

Projekt zmierza do usprawnienia długotrwałych i skomplikowanych procedur uzyskiwania decyzji i pozwoleń środowiskowych. Ma to następować poprzez wprowadzenie zasady "jednego okienka", czyli jednego punktu kontaktu dla inwestora, a także skrócenie ustawowych terminów na wydawanie opinii przez poszczególne organy. Celem jest przyspieszanie procesu inwestycyjnego bez uszczerbku dla standardów ochrony środowiska.

Propozycja ma na celu ujednolicenie i skrócenie do 30 dni terminu na wydanie przez urzędy skarbowe indywidualnej interpretacji podatkowej dla przedsiębiorców. Obecnie, w zależności od podstawy prawnej wniosku, termin ten wynosi 30 dni lub 3 miesiące. Usunięcie tej niekonsekwencji ma zapewniać wszystkim przedsiębiorcom szybszy dostęp do pewności prawnej w kwestiach podatkowych, co jest kluczowe przy podejmowaniu decyzji biznesowych.

Projekt zakłada zmianę przepisów o podatku od spadków i darowizn tak, aby termin na zgłoszenie nabycia spadku przez najbliższą rodzinę (warunkujący zwolnienie z podatku) mógł zostać przywrócony, jeśli został przekroczony bez winy spadkobiercy. Obecnie jest to niemożliwe. Zmiana ma na celu uchronienie obywateli przed negatywnymi konsekwencjami finansowymi w sytuacjach losowych i uczynienie systemu bardziej ludzkim.

Propozycja zmierza do kompleksowego uproszczenia procedur związanych z wyłączaniem gruntów i budynków rolnych z produkcji na cele nierolnicze (np. agroturystykę, usługi). Ma to polegać m.in. na stworzeniu jasnego katalogu wymaganych dokumentów, wprowadzeniu wiążących terminów dla urzędów i cyfryzacji procesu. Celem jest ułatwianie rolnikom dywersyfikacji działalności i wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na obszarach wiejskich.

Projekt ma na celu zmianę rygorystycznych przepisów zdrowotnych, które obecnie uniemożliwiają pracę w zawodzie maszynisty osobom z niedosłuchem, nawet jeśli w pełni korygują go za pomocą aparatów słuchowych. Propozycja zmierza do dostosowania polskich regulacji do standardów unijnych, które dopuszczają stosowanie takich środków kompensacyjnych. Ma to na celu likwidowanie barier dyskryminacyjnych i otwarcie dostępu do zawodu dla szerszej grupy kandydatów.

Propozycja zakłada wprowadzenie stałego, ustawowego zwolnienia z obowiązku stosowania kas fiskalnych przy sprzedaży biletów w zautomatyzowanych lub mobilnych kanałach (np. w pociągach, biletomatach). Obecnie zwolnienie to ma charakter czasowy i wymaga cyklicznego odnawiania. Zapewnienie stabilności prawnej w tym zakresie ma na celu ograniczanie niepewności i zbędnych obciążeń dla przewoźników, których systemy sprzedaży i tak zapewniają ewidencję.

Projekt ma na celu uelastycznienie przepisów podatkowych poprzez zniesienie limitu kwotowego 450 zł, który ogranicza możliwość traktowania biletu za przejazd jako uproszczonej faktury. Umożliwienie przedsiębiorcom zaliczania w koszty biletów o wyższej wartości bez konieczności proszenia o osobną fakturę ma na celu znaczne uproszczenie rozliczania podróży służbowych i zmniejszenie obciążeń biurokratycznych zarówno dla podróżujących, jak i przewoźników.

Propozycja zmierza do zmiany przepisów, aby ważne orzeczenie lekarskie maszynisty lub innego pracownika kolei było honorowane przy zmianie pracodawcy lub podejmowaniu dodatkowego zatrudnienia na takim samym stanowisku. Obecnie pracownicy są zmuszani do powtarzania kosztownych i czasochłonnych badań. Zniesienie tego obowiązku ma na celu ułatwianie mobilności zawodowej i redukowanie zbędnych obciążeń dla pracowników i firm kolejowych.

Projekt zakłada wydłużenie z 7 do 14 dni terminu, w którym przedsiębiorcy muszą dokonać zgłoszenia aktualizacyjnego na formularzu NIP-2 (np. w przypadku zmiany adresu czy numeru konta bankowego). Obecny 7-dniowy termin jest często nierealistyczny w praktyce. Zmiana ma na celu zmniejszanie presji czasu i ryzyka popełnienia błędów, ułatwiając firmom dopełnianie obowiązków administracyjnych.